Ֆերմերներ 
Զաֆրանը բույս է, որն արդեն ավելի քան հազար տարի մեծ տարածում ունի ամբողջ աշխարհում։ Զաֆրանն օգտագործվում է որպես համեմունք, ինչպես նաև կոսմետիկայի պիգմենտային բաղադրիչ և առողջարար հատկություն ունեցող նյութ։
Ինչու՞ է զաֆրանը համարվում աշխարհի ամենաթանկ համեմունքը: Ի՞նչ հատկություններ ունի այն: Ինչպե՞ս կարելի է օգտագործել այն առօրյա կյանքում:
Զաֆրանը, որը նաև կոչվում է կրոկուս, սաֆրանազգիների ընտանիքի բույս է, ունի մոտ 250 տարբեր տեսակներ, որոնց մեջ մտնում են նաև վայրիները։
Արդյունաբերական նպատակով աճեցված կրոկուսը մեծ նշանակություն ունի։ Հենց այս բույսից է ստացվում զաֆրան անունը կրող հայտնի համեմունքը՝ իր ինտենսիվ գույնով և յուրահատուկ բույրով: Զաֆրան ստանալը բարդ և ժամանակատար գործ է։
1 կգ զաֆրան ստանալու համար անհրաժեշտ է մինչև 150․000 կրոկուս։ Այդ իսկ պատճառով բույսը համարվում է աշխարհի ամենաթանկ համեմունքը, և իր կարմիր գույնի պատճառով այն կոչվում է «կարմիր ոսկի»։ Պետք է հիշել, որ զաֆրանը ջրի մեջ լուծվելիս դեղնում է։
Զաֆրանը պարունակում է բազմաթիվ տարբեր ակտիվ նյութեր։ Բույսում կարելի է հայտնաբերել ավելի քան 150 օգտակար միացություններ։ Զաֆրանի ծաղիկի թերթիկները պարունակում են այնպիսի նյութեր, ինչպիսիք են.
եթերային յուղեր, ներառյալ պիրոկրոցինը և սաֆրանալը,
կարոտինոիդներ,
B վիտամիններ,
պեկտին,
շաքար,
ճարպեր,
պոլիֆենոլներ։
Զաֆրանը կարող է նվազեցնել նյարդային լարվածությունը և անհանգստությունը: Սա բացատրվում է նրանով, որ զաֆրանի պարունակած նյութերը կարող են ազդել սերոտոնինի և դոֆամինի մակարդակի վրա և բարելավել տրամադրությունը։
Համեմունքը կարող է դրական ազդեցություն ունենալ հիշողության և կենտրոնացման, ինչպես նաև մտածողության գործընթացների արդյունավետության վրա: Բույսի բարձր հակաօքսիդանտ ներուժի շնորհիվ զաֆրանը կարող է նաև կանխել սրտանոթային հիվանդությունների առաջացումը:
Բույսը կարող է նաև իջեցնել արյան ճնշումը և դանդաղեցնել ծերացման գործընթացը:
Բացի այդ, զաֆրանը է օգտակար է դիաբետիկների համար. այն կարող է թեթևացնել շաքարախտի ախտանիշները։ Կան ապացույցներ, որ զաֆրանը կարող է նպաստել քաշի կորստին:
Զաֆրանը լայնորեն օգտագործվում է խոհարարության մեջ՝ ամբողջ աշխարհում։ Իսպանիայում այն հանդիսանում է պաելլայի բաղադրիչ (հավի մսով ևպղպեղով, բրնձովուտեստ): Լեհաստանում զաֆրանը վաղուց օգտագործվում է ձկան համը բարելավելու համար։ Ֆրանսիայում զաֆրանը բուլյաբեզի և մարսելի ձկան ապուրի պարտադիր բաղադրիչն է, իսկ Իտալիայում ավելացնում են պանակոտային։ Բացի այդ, այն կարող է օգտագործվել որպես տնական լիկյորների բաղադրիչ, այն նաև հիանալի կերպով համադրվում է լոլիկի կամ ծնեբեկի հետ:
Իր գույնի համար նաև ավելացնում ենք կոսմետիկայի մեջ, որպես գունանյւոթ, ինչպես նաև հակատարիքային կրեմների մեջ, քանի որ այն ունի ծերացման պրոցեսը դանդաղեցնող հատկություն և կարողանում է գունաբացել մաշկի գույնը։
