Մեր առաջ բացվում
է Հայաստանի չքնաղ բնապատկերը, որի բարենպաստ կլիմայի, զուլալ ջրի ու առատաբեր հողի
ակունքներում ծաղկում են դեռ հնուց ձգվող հայկական համեղագույն մրգերը: Սկսե՛նք մեր
փոքրիկ, բայց ոգեշնչող ճամփորդությունը դեպի Հայաստանի այգիներ՝ բացահայտելու արևաշատ
երկրի քաղցրահամ պտուղները:
Հայաստանի գոհարը
Սկսած դեռ Արարատյան
թագավորությունից, հայկական մշակույթում նուռը կյանքի, ծաղկունքի և առատության խորհրդանիշն
է: Նռան գույնը հայ ժողովրդի ծաղկումն է, իսկ նրա հատիկները` սերնդագործությունը: Ազգագրության
մեջ պահպանված է, որ հարսը նուռը խփում էր դռանը, որպեսզի իմանար, թե քանի զավակ է
ունենալու: Եվ ինչքան հատիկ թափվեր, այնքան նա զավակ կունենար:
Հայկական ազգային
և ավանդական խոհանոցում նռան օգտագործումը հազարամյակների պատմություն ունի: Նռան
hիմնական վիտամիններն են՝ C, P, B6 և B12։ Վիտամին C-ն, որը նուռն ամենաշատն է պարունակում,
իմունիտետն ուժեղացնող հատկություն ունի։ P վիտամինն ամրացնում է արյունատար անոթները,
B6-ը՝ նյարդային համակարգը, իսկ B12-ը կարգավորում է արյան շրջանառությունը։
Նոր խորհրդանիշ
Քրիստոնությունը
նոր խորհրդանիշեր բերեց, և նուռն իր տեղը զիջեց խաղողին: Սուրբ Մարիամ Աստվածածնի Վերափոխման
տոնը Տիրամորը նվիրված տոներից ամենահինն է: Պատարագից հետո բոլոր եկեղեցիներում կատարվում
է խաղողօրհնության կարգ և օրհնված ողկույզները բաժանվում են ժողովրդին:
Խաղողի մեջ առկա
նյութերն օգնում են նվազեցնել օրգանիզմում խոլեստերինի քանակը, նպաստում մարսողությանը,
բարելավում նյարդային համակարգը: Խաղողի կորիզները պարունակում են կարոտինոիդներ,
Е և К վիտամիններ, բիոֆլավոնոիդներ, ինչպես նաև բնական յուղեր: Դրանք լինելով հզոր
հակաօքսիդանտներ՝ օգնում են ամրացնել բջիջներն ու ունեն երիտասարդացնող հատկություն:
Խաղողից ստանում են չամիչ, հյութ, գինի, կոնյակ, քացախ, յուղ և այլն:
Արքայական ուտեստ
Լատիներենից թարգմանաբար
արքայանարինջ (խուրմա) նշանակում է աստվածային ուտեստ։ Այն պարունակում է մեծ քանակությամբ
յոդ, այդ պատճառով այս պտղից ստեղծվել է 40% յոդ պարունակող դեղամիջոց, որը օգտագործվում
է հիպոտերիոզի և տիրեոտոքսիկոզի բուժման նպատակով։ Արքայանարինջը պարունակում է նաև
վիտամիններ C և P, ենթավիտամին A, ածխաջրեր, պեկտին, երկաթ, պղինձ և այլն: Այս պտուղը
նպաստում է էնդորֆին կոչվող հորմոնի արտադրությանը, որի շնորհիվ բարձրանում է տրամադրությունը
և ուժեղանում օրգանիզմի դիմադրողականությունը:
Հայկական մրգերը
վկայում են Հայաստանի գյուղատնտեսական հարուստ ժառանգության մասին: Ախորժահամ նռից
մինչև ոսկե ծիրան, յուրաքանչյուր միրգ մարմնավորում է Հայաստանի յուրօրինակ համերն
ու ավանդույթները: Իսկ տեղացիների ջերմ հյուրընկալությունը անմոռանալի ճամփորդություն
է ցանկացած մրգասերի համար: